Su ve suyun taşınması canlılarda temel yaşamlarını sürdürebilmesi için hayati bir öneme sahiptir. Hücre zarları, bu taşıma olayını düzenleyen karmaşık bir yapıya sahiptir. Aquaporinler, hücre zarları üzerinde yer alan ve suyun seçici ve hızlı bir şekilde geçişini kolaylaştıran merkezi sorumluluğu olan integral membran proteinleridir. Bunlar hücrelerin su dengesini düzenlerler ve bu sayede ozmotik denge, hücre hacmi ve homeostaz korunur. Şu ana kadar birçok farklı aquaporin tipi tanımlanmış olup, bunların her biri belirli dokularda farklı görevler üstlenir. Fizyolojik olarak normal doku ve organlarda eksprese olan ve vücut hemostazının sağlanmasında katkıları bulunan bu proteinler hastalıklarla ilişkili olarak anormal ifadeleri ya da mutasyonları çeşitli sağlık sorunlarına neden olarak ekspresyonlarında artma veya azalma söz konusu olmaktadır. Bu durumdan ötürü aquaporinler bir çok hastalığın patogenezinde önemli bir biyobelirteç konumuna sahiptir. Yapılan bu araştırmada aquaporinlerin, kanser, üriner, nörolojik ve göz hastalıkları başta olmak üzere diğer sistemlerdeki bozukluklardaki fizyopatolojik rollerine genel bir bakış sunmaktadır. Ayrıca bu proteinlerin hastalıklarda terapötik etkilerinin olup olmadığı da gelecekte nerelerde kullanılabileceği sorularını tartışılmaktadır.

Fizyoloji, hastalık, patoloji, aquaporin

Water and its transport are vital for the survival of living organisms. Cell membranes possess a complex structure that regulates this transport process. Aquaporins are integral membrane proteins located on cell membranes and are centrally responsible for facilitating the selective and rapid passage of water. They regulate cell water balance, thereby maintaining osmotic balance, cell volume, and homeostasis. Many different types of aquaporins have been identified, each serving distinct functions in specific tissues. Physiologically, these proteins are expressed in normal tissues and organs and contribute to bodily homeostasis. However, their abnormal expression or mutations in disease-related conditions can lead to various health problems, leading to increased or decreased expression. Therefore, aquaporins are important biomarkers in the pathogenesis of many diseases. This study provides an overview of the pathophysiological roles of aquaporins in disorders of other systems, particularly cancer, urinary, neurological, and ophthalmic diseases. In addition, whether these proteins have therapeutic effects in diseases and where they can be used in the future are discussed.

Aquaporin, disease, Physiology, pathology